Ənfal Surəsi (Surə 8) şeytanın adamları sınağa çəkməsi barədə yazır.
“O zaman şeytan onların əməllərini özlərinə gözəl göstərib: “Bu gün insanlardan heç kəs sizə qalib gələ bilməz. Axı mən sizə (yardım edən bir) qonşuyam! demişdi, iki dəstə bir-birini gördükdə isə geri çəkilib: “Mən sizdən uzağam. Mən sizin görmədiklərinizi görürəm. Mən Allahdan qorxuram. Çünki Allah şiddətli cəza verəndir! demişdi” (Surə Ənfal 8:48).
Surə Ənfal 8:48
Ta-Ha Surəsi (Surə 20) İblisin Adamı günaha batırması barədə yazır:
“Şeytan ona vəsvəsə edib dedi: “Ey Adəm! Sənə əbədiyyət ağacını və tükənməyəcək bir mülkü göstərimmi?””
Surə Ta-Ha 20:120
Şeytan peyğəmbər İsa Məsihə də belə yanaşdı. İncil onun vəsvəsələri barədə yazır. Bu, Yəhya peyğəmbərin meydana çıxmasından dərhal sonra baş verdi. Gördük ki, Yəhya (s) peyğəmbər Məsihin gəlişi üçün adamları hazırlamağa gəlmişdi. Onun qüdrətli sözlərində tövbəyə çağırış var idi. İncil İsa peyğəmbərin (s) Yəhya (s) tərəfindən vəftiz olunduğunu yazır. Beləliklə, İsanın (s) Məsih xidməti başlayır. Lakin xidmətə başlamazdan əvvəl İsa (s) peyğəmbər əvvəlcə hamımızın düşməni olan şeytan (iblis) tərəfindən sınağa çəkilməli idi.
İncil bu sınaq barəsində ətraflı yazır. Şeytan İsanı (s) üç dəfə sınağa çəkir. Gəlin hər birinə diqqət yetirək. (Görəcəksiniz ki, Şeytan İsaya ‘Allahın Oğlu’ deyərək müraciət edir. Bu, ilk baxışdan qəribə görünə bilər. Bunun mənasını anlamaq üçün buraya baxın).
Çörək ilə sınaq
Bundan sonra İsa iblis tərəfindən sınağa çəkilmək üçün Ruh tərəfindən səhraya aparıldı. İsa qırx gün-qırx gecə oruc tutandan sonra acdı. O zaman sınağaçəkən yaxınlaşıb Ona dedi: «Əgər Sən Allahın Oğlusansa, bu daşlara əmr et ki, çörəyə dönsün». İsa ona belə cavab verdi: «“İnsan yalnız çörəklə deyil, Allahın ağzından çıxan hər kəlmə ilə yaşayar” deyə yazılmışdır» (Matta 4:1-4).
Matta 4:1-4
Bu sınaq şeytanın Adəmlə Həvvanı cənnətdə sınamağına bənzəyir. Onları sınağa çəkən şeytan qadağan olunmuş meyvənin “yemək üçün yaxşı” olduğunu göstərdi. İsa qırx gün fasiləsiz, hətta axşamlar fasilə etmədən oruc tuturdu. Şeytan İsanı (s) çörəklə sınağa çəkdi. Lakin nəticə Adəminkindən fərqli oldu, çünki peyğəmbər İsa Məsih (s) şeytana qarşı dayandı, Adəm isə aldandı.
Bəs nə üçün İsa 40 gün fasiləsiz oruc tutdu? İncil bunun səbəbini aydın demir, lakin Əhdi-Ətiq peyğəmbərləri əvvəlcədən yazmışdılar ki, gələcək Nökər Yəhudi xalqını təmsil edəcək. İsrail xalqı Musa peyğəmbərin (s) rəhbərliyi altında səhrada 40 il qalaraq yalnız göydən gələn manna yedilər. 40 gün oruc tutan və Allahın Kəlamı üzərində düşünməklə ruhən qidalanan İsa Məsih vəd olunmuş Qul kimi səhradakı 40 ili göstərdi.
Allah ilə sınaq
İkinci sınaq da çətin idi. İncil yazır:
«Sonra iblis Onu müqəddəs şəhərə gətirdi və məbədin qülləsinə qoyub dedi: “Əgər Sən Allahın Oğlusansa, Özünü aşağı at. Axı “Allah Sənə görə mələklərinə əmr edər ki, Səni əlləri üstündə aparsınlar, ayağın bir daşa dəyməsin” deyə yazılmışdır». İsa ona dedi: «“Allahın Rəbbi sınama” deyə də yazılmışdır»
Matta 4:5-7
Burada Şeytan İsanı (s) sınağa çəkəndə Zəburdan ayəni söyləyir. Aydındır ki, Allaha qarşı müvafiq hərəkət etmək üçün şeytan müqəddəs yazıları öyrənib. Şeytan müqəddəs kitabları çox yaxşı bilir və onları məharətlə təhrif edir.
Şeytan Zəbur ayəsinin bir hissəsinə istinad edir, mən isə bütün hissəni diqqətinizə çatdırmaq istəyirəm. (Şeytanın istinad etdiyi sözləri xətt ilə qeyd etmişəm).
«Şərə düçar olmazsan,
Bəla çadırından uzaq qaçar. Allah sənə görə mələklərinə əmr edər ki, Gedəcəyin hər yerdə səni qorusunlar, Səni əlləri üstündə aparsınlar, Ayağın bir daşa dəyməsin. Şiri, gürzəni ayaqlayarsan, Gənc aslanı, əfi ilanı tapdalayarsan. “Mən Rəbbi sevdiyinə görə onu azad edəcəyəm, İsmimi tanıdığına görə onu yüksəldəcəyəm”»
Zəbur 91:10-14
Şeytan Zəburun Məsih barəsində yazdığını bilirdi. Lakin burada ‘Məsih’ deyilmir. Bəs, Şeytan bunu haradan bildi?
Fikir verin ki, burada “şiri, gürzəni ayaqlayar” yazılıb (qırmızı ilə qeyd etmişəm). Şir – İsraillilərin Yəhuda qəbiləsinə istinaddır, çünki Yaqub peyğəmbər (s) Tövratda belə peyğəmbərlik etmişdir:
“Yəhuda, qardaşların səni mədh edəcək, Düşmənlərin boynu əlində olacaq,Atanın oğulları önündə səcdə edəcək. Yəhuda bir aslan balasıdır, Ey oğlum, sən şikara çıxanda Dişi aslan kimi torpağa yatırsan. Kim səni yerindən qaldıra bilər? Padşahlıq əsası Yəhudanın əlindən getməyəcək, Hökmdarlıq əsası onun nəslindən itməyəcək; O vaxta qədər ki əsanın Sahibi gələcək. Onda xalqlar Ona itaət edəcək”
Yaradılış 49:8-10
Yaqub (s) peyğəmbər Tövratda uzun müddət əvvəl (təxminən b.e.ə.1700-də) demişdi ki, Yəhuda qəbiləsi aslan kimidir; bu qəbilədən Hökmdar gələcək. Zəbur bu peyğəmbərliyi davam edir: həmin Hökmdar “şiri” ayaqlayacaq, yəni onun üzərində hökmranlıq edəcək.
Şeytan Zəburun ayəsini İsaya deyir. Bu ayədə həmçinin Hökmdarın “gürzəni ayaqlayacağı” da deyilir. Bu, Allahın Adəmin nümunəsində ona verdiyi ilk vədə bilavasitə istinaddır: “qadının övladı” ilanın başından vuracaq. Növbəti diaqram ilk vədi izah edir:
Beləliklə, Rəbb Allah ilana dedi…
“Mən səninlə qadın arasına, Sənin balanla onun övladı arasına Düşmənçilik salıram. Bu övlad sənin başından vuracaq, Sən də onu dabanından sancacaqsan»”
Yaradılış 3:15
Adəmin nümunəsi adlı məqalədə bu vəd artıq verilmişdi. Lakin o vaxt bu vəd tam aydın deyildi. İndi isə biz ‘qadının’ Məryəm olduğunu bilirik, çünki o, yeganə şəxs olub ki, bakirə olduğu halda oğul doğub. Buna görə də onun övladı, vəd olunmuş şəxs İsa Məsihdir (s). Mən bu adları diaqrama daxil etdim. Diaqramda gördüyünüz kimi, əvvəldə verilən vədə görə, İsa Məsih (“o”) ilanın başından vuracaq. Şeytanın Zəburdan söylədiyi ayə bunu təkrarlayır:
“Şiri, gürzəni ayaqlayarsan”
13-cü ayə
Şeytan Zəburdan ayə söylədi. Həmin ayə Tövratda yazılan iki peyğəmbərliyi təkrarlayır: “o” gələcək, hökm edəcək və Şeytanın (ilanın) başından vuracaq. Zəbur ayəsində ‘Məsih’ yazılmasa da, Şeytan onun Məsihə aid olduğunu bilirdi. Şeytan bu ayəni özü istədiyi kimi icra etməyə çalışdı. Zəbur və Tövratdakı bu peyğəmbərliklərin icra olması üçün İsa (s) Özünü məbəddən ataraq adamların diqqətini Özünə çəkməməli idi. İsa Allahın Tövrat və Zəburda söylədiklərinə riayət etməli idi.
Səcdə ilə sınaq
Daha sonra şeytan İsaya onda olan hər şeyi – “dünyanın bütün padşahlıqlarını və şan-şöhrətini” təklif etdi. İncil yazır:
«İblis yenə İsanı çox yüksək bir dağa çıxartdı. Ona dünyanın bütün padşahlıqlarını və şan-şöhrətini göstərib dedi: “Əgər Sən yerə qapanıb mənə səcdə etsən, bütün bu şeyləri Sənə verəcəyəm”. İsa dedi: «Rədd ol, Şeytan! “Allahın Rəbbə səcdə et və yalnız Ona ibadət et” deyə yazılmışdır». Bundan sonra iblis İsanı tərk etdi və mələklər gəlib Ona xidmət edirdi»
Matta 4:8-11
‘Məsih’ hökm etmək üçün ‘məsh olunmuş’ deməkdir. Beləliklə, Məsih hökm etmək üçün gəlmişdi. Şeytan İsanı (s) sınağa çəkəndə onda olan hökmdən istifadə etdi. Şeytan İsanı vəzifəsindən sui-istifadə etməyə təhrik etdi; özünə səcdə etməyin əvəzinə dünyanın bütün padşahlıqlarını və şan-şöhrətini təklif etdi. Bu isə Allaha şərik qoşmaq günahıdır. İsa şeytanın sınağına tab gətirərək yenə Tövratdakı ayəyə istinad etdi. İsa Məsih (s) Tövratı çox əhəmiyyətli Kitab hesab edirdi, onu çox yaxşı bilir və ona etibar edirdi.
İsa bizi başa düşür
İsanın (s) sınağa çəkilməsi bizim üçün çox vacibdir. İncil İsa barədə deyir:
“Özü sınağa çəkilib əzab çəkdiyi üçün sınağa çəkilənlərə kömək edə bilər”
İbranilərə 2:18
“Bizim Baş Kahinimiz belə deyil ki, zəifliklərimizdə bizim halımıza acıya bilməsin. Əksinə, hər cəhətdən bizim kimi sınağa çəkilmiş, lakin günah etməmişdir. Buna görə də lütfkar Allahın taxtına cəsarətlə yaxınlaşaq ki, vaxtında köməyə nail olmaq üçün mərhəmət alıb lütf tapaq”
İbranilərə 4:15-16
Yadınızdadırsa, İsraillilərin bağışlanması üçün Baş Kahin olan Harun (s) qurbanlar təqdim edirdi. İsa (s) həmçinin Baş Kahin hesab olunur; o, bizi başa düşür, hətta sınaqlarda bizə kömək edir, çünki vaxtilə Özü də sınaqlardan keçib. Lakin İsa sınaqlarda günah etmədi. Beləliklə, Allah qarşısında İsa (s) ilə əmin ola bilərik, çünki İsa bizim Baş Kahinimizdir. İsa Özü çox çətin sınaqlardan keçib və heç vaxt günah etməyib. O, bizi başa düşür; sınaq və günah içində olan bizlərə kömək edə bilər. Sual belədir: İsaya imkan verəcəyikmi?